Kunstpraat 4

Ondertussen stuitte ik op nog meer interessante beschouwingen over schilderijen versus foto’s. Ze zijn van Duane Keiser, die een blog heeft over schilderen als aanvulling op een andere, zeer succesvolle, blog waarop hij piepkleine stillevens verkoopt (zie afbeelding). Hij staat helemaal achter het idee dat schilderijen superieur zijn aan foto’s. Volgens hem zijn ze niet alleen een integratie van beelden en gezichtspunten, maar evengoed het resultaat van niet-visuele zintuiglijke gewaarwordingen. Wat het visueel aspect betreft, vertaalt een schilderij beter dan een foto de werking van ons oog. Dat filmt een scène eerder dan dat het er een foto van neemt. Gebruiken we dus onze ogen om een schilderij te maken i.p.v. een foto dan kan dat alleen maar beter zijn. Toch erkent hij dat het gebruik van foto’s door schilders mooie resultaten kan geven (ook hier wordt weer naar Vermeer verwezen), het hangt er gewoon van af wat je met de foto’s doet. Het exact kopiëren van een foto vindt hij in ieder geval zinloos. Zelf denk ik dat gans deze discussie met de voortschrijdende mogelijkheden van fotomanipulatie zinloos gaat worden. Tenzij we het resultaat van die manipulaties schilderijen zouden gaan noemen en het begrip foto beperken tot de onbewerkte viusuele registratie van een specifiek moment op een specifieke plaats. Er blijft natuurlijk altijd één ding dat moeilijk na te bootsen valt en dat is het effect van verf op doek. In een interview met FlashArt zegt Michael Borremans dat juist dat aspect schilderijen zo verleidelijk maakt. Ook hij vindt trouwens dat film veel dichter bij schilderen staat dan fotografie. Hoewel hij voornamelijk van foto’s vertrekt, verwijst hij naar sommige van zijn werken die op films gebaseerd zijn. Wat mij betreft is Borremans in ieder geval een mooi voorbeeld van een artiest die de foto’s waarop hij zich baseert weet te overstijgen. Hij doet dat naar eigen zeggen door eerst te tekenen, waarbij hij elementen uit verschillende bronnen (lees foto's) met elkaar combineert. Dat samplen is echt iets van deze tijd en laat zich volgens hem uitstekend in schilderijen vertalen. Door het gebruik van verf op doek als medium is het resultaat telkens zodanig uniek, dat elke schilder automatisch avant-garde is. En dat iedereen anders schildert is alleen maar leuk voor de toeschouwer en verklaart makkelijk het huidig succes van de schilderkunst. Het is dat Borremans het gezegd heeft!