Holy Richter

Gerhard Richter is sowieso een heilige in de wereld van de actuele schilderkunst. Nu hij ook een glasraam voor de Keulse Dom mocht ontwerpen, is zijn plaats in de hemel helemaal zeker. Het glasraam zal bestaan uit een geheel van gekleurde vierkantjes, naar analogie met zijn bekende kleurkaarten. Uit de The Daily Practice of Painting leer ik dat hij die al maakte in het begin van de jaren ’70. De vlakjes werden geschikt volgens een regelmatig grid, waarbij at random gekozen werd uit 1024 verschillende tonen. Ze lijken iets totaal anders te zijn dan zijn fotoschilderijen, maar volgens hem is er weinig verschil. Bij de kleurkaarten is het patroon toevallig, bij de fotoschilderijen de keuze van het onderwerp. De werkwijze is in beide gevallen mechanisch: in het eerste geval komt het neer op het schilderen van kleurvlakken, in het tweede geval op het schilderen van witte en zwarte vormen en de grijze overgangen daartussen. Als hij zegt dat de kleurkaarten over oneindigheid en het betekenisloze gaan (omdat er astronomisch veel mogelijke schikkingen zijn en omdat er niets figuratief meer in te herkennen valt) kan ik wel snappen waarom hij ze zo toepasselijk vindt voor de Keulse Dom. Al zal het feit dat die vlakjes een mooi lichtspektakel zullen opleveren ook wel een rol spelen natuurlijk. Als ik het ontwerp bekijk zie ik toch iets merkwaardig. Sommige onderdelen van het glasraam zijn gespiegeld ten opzichte van elkaar. Dat doet het idee van een sample uit de oneindigheid toch een beetje teniet, toeval heeft normaal weinig met symmetrie te maken. Maar misschien was hij gewoon een beetje moe van al die vakjes in te kleuren, de man is tenslotte 74 jaar. Het is hem vergeven, heilig als hij is.